Zaopatrzenie techniczne i nadzory techniczne

Okręty pełnią obecnie ważną rolę w transporcie (transport morski i wodny rozwija się prężnie) i wymagają obsługi przez fachową załogę. W celu zapewnienia bezpieczeństwa osobom pracującym na statkach prowadzane są nadzory techniczne nad okrętami. Statki powinny posiadać zaopatrzenie techniczne spełniające wyznaczone normy – niezbędne do eksploatacji statków, do utrzymania ruchu i do możliwości bezpiecznego użytkowania. Przedsiębiorstwa powinny być zawsze zaopatrzone w części i urządzenia zamienne, które umożliwią dobre funkcjonowanie okrętu inaczej może skończyć się to negatywnymi konsekwencjami.

Jednostki pływające oraz urządzenia należące do wyposażenia statku podlegają nadzorowi technicznemu Polskiego Rejestru Statków. Armator danego okrętu może również złożyć wniosek o rozszerzenie tego nadzoru. Eksploatowane okręty oraz ich sprzęt podlegają okresowym przeglądom technicznym, a w określonych przypadkach również przeglądom doraźnym. Organami inspekcyjnymi na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są urzędy morskie, które przeprowadzają inspekcje okrętów za pośrednictwem swoich inspektorów. Przebieg każdej inspekcji zawsze jest rejestrowany w spisywanym protokole . Kopię takiego protokołu otrzymuje po inspekcji zarówno kapitan statku jak i armator.

Inspekcje wstępne i okresowe są przeprowadzane po to aby sprawdzić czy dana jednostka pływająca posiada ważne dokumenty bezpieczeństwa statku oraz czy spełnia wszystkie przepisy i wymagania dotyczące bezpieczeństwa. Jeśli przeprowadzone zostają inspekcje dorywcze to mają one na celu sprawdzenie czy stan okrętu nie uległ pogorszeniu, czy nie doszło do jakichś zmian które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu załogi, pasażerów bądź przewożonego ładunku.

Jeśli statek nie przejdzie pozytywnie kontroli

Jeżeli podczas badań dorywczych potwierdzone zostaną podejrzenia o złym stanie okrętu oraz jego urządzeń lub takie stwierdzenie wypłynie w wyniku przeprowadzonej kontroli lub jeśli stan jednostki pływającej nie odpowiada temu co zostało zapisane w dokumentach instytucji klasyfikacyjnej to organ inspekcyjny ma prawo wnioskować o ponowne przeprowadzenie kontroli przez instytucje klasyfikacyjną i stwierdzenie aktualnego stanu okrętu oraz jego sprzętu, odpowiadającego rzeczywistości. W wyniku badań dorywczych organ przeprowadzający kontrolę może wydać nowe dokumenty bezpieczeństwa bądź dodać odpowiednią adnotację na dokumentach danej jednostki pływającej. Jeśli jednak inspekcja dorywcza przebiegnie pomyślnie i zakończy się pozytywną oceną stanu statku to może ona zastąpić każdą ze zbliżających się terminowo inspekcji okresowych jeżeli tylko organ przeprowadzający inspekcję stwierdzi, że objęła ona swoim zakresem wszystkie stawiane przed inspekcją okresową wymagania.

Kiedy można przeprowadzić inspekcję kontrolną

Jeśli odpowiedni organ inspekcyjny uzna to za stosowne to inspekcji kontrolnej poddany może zostać każdy polski statek wodny. Organ inspekcyjny będzie chciał w wyniku podjętych działań sprawdzić:

• czy okręt posiada aktualne dokumenty bezpieczeństwa oraz dokumenty dotyczące stanu kadłuba, poszczególnych rodzajów sprzętu oraz wyposażenia okrętu,
• czy urządzenia znajdujące się na statku są utrzymywane w dobrym stanie i działają sprawnie,
• czy w kadłubie, wyposażeniu statku oraz sprzęcie nie doszło do uszkodzeń świadczących o tym, że ich stan jest znacząco inny od tego który został podany w dokumentach
• czy przestrzegane są wszystkie wymagania dotyczące bezpieczeństwa

Badania kontrolne mogą również zlecać kapitanaty portów w trybie, który określają urzędy morskie.

Również zagraniczne statki stacjonujące na terenie Rzeczypospolitej Polskiej mogą być poddane badaniom kontrolnym jeśli organ inspekcyjny uzna, że jest to stosowne. Poprzez przeprowadzenie takich badań organ inspekcyjny będzie chciał sprawdzić:

• czy posiadane przez statek dokumenty bezpieczeństwa są aktualne
• czy statek może pozostać w użyciu i udać się w dalszą podróż nie narażając przy tym załogi oraz pasażerów na jakiekolwiek niebezpieczeństwo, w tym niebezpieczeństwo utraty zdrowia lub życia

Jeśli zagraniczna jednostka pływająca przejdzie taką kontrolę z ujemnym wynikiem to organ przeprowadzający kontrolę zobowiązany jest do natychmiastowego zawiadomienia drogą pisemną konsula kraju do którego należy dany okręt. W piśmie podane powinny być wszystkie przyczyny składające się na złą ocenę stanu statku. Taką inspekcję kontrolną przeprowadza się po zakończonej wejściowej kontroli granicznej lub przed nią. Można uczynić wyjątek jeśli okoliczności są specjalne i wymagają przeprowadzenia kontroli w innym czasie.

Nadzory techniczne statków za granicą

Poza granicami kraju organami inspekcyjnymi polskich okrętów są polskie urzędu konsularne w danym kraju. Jeśli okoliczności tego wymagają i wydana została zgoda stosownego ministra to jednostka pływająca wraz z obecnym na niej sprzętem może być poddana nadzorowi technicznemu obcej instytucji klasyfikacyjnej. Jeśli nadzór zagranicznej instytucji nie spełnia wszystkich wymogów, które są stawiane przed okrętami w Polsce to, zanim wydane zostaną dokumenty bezpieczeństwa, Polski Rejestr Statków zleci przegląd tych elementów i spraw, które nie zostały nim objęte podczas przeglądu prowadzonej przez obcą instytucję. Polski urząd konsularny może wystosować wniosek do zagranicznego organu inspekcyjnego w celu zlecenia przeprowadzenia inspekcji polskiej jednostki pływającej. W takiej sytuacji inspekcja obcej instytucji może zastąpić inspekcję krajowego organu.

Statek powinien być utrzymywany w takim stanie by pozytywnie przechodzić kontrole, w tym celu przedsiębiorstwa powinny troszczyć się o wysokiej jakości zaopatrzenie techniczne.