Remonty dokowe statków

Każdy pojazd służący do przewozu osób czy towarów musi co jakiś czas być poddawany przeglądowi w celu sprawdzenia jego sprawności. Ma to na celu nie tylko prawidłowe działanie maszyny, lecz również bezpieczeństwo. Tak jest w przypadku samochodów, ale również innych środków transportu jak pociągi, samoloty czy statki. One również muszą być poddawane kontroli oraz remontom okresowym. Statek to maszyna o wielkich gabarytach, dlatego do jakichkolwiek prac musi być zaangażowane wiele osób, a remont trwa wiele dni. Jak odbywają się remonty na statku? W jaki sposób taka ogromna maszyna pływająca jest sprowadzana na ląd w celu naprawy?

Eksploatacja i konieczność remontu

Statek jest ogromnym środkiem transportu czy to ludzi, czy towarów. Wyposażony w wiele urządzeń oraz instalacji składających się z wszelkiego rodzaju rurek, kabli, zaworów. Silnika, zawierającego wiele elementów takich jak koła zębate, przekładnie, tłoki czy cylindry. Tak jak w samochodzie, tak również tutaj silnik wymaga odpowiedniej pielęgnacji, smarowania oraz okresowej wymiany oleju, filtrów i zużytych podzespołów. Każdy element ma swoją wytrzymałość i w końcu się zużywa. O ile z samochodem sprawa jest prosta, jedziemy do warsztatu i tam zwykle jeden mechanik w ciągu kilku godzin potrafi określić stan pojazdu i konieczność wymiany poszczególnych elementów, o tyle ze statkiem jest sprawa trudniejsza. Poddawany szczególnym warunkom statek narażony jest na ciągły kontakt z wodą, która zawiera sól. W Wyniku czego elementy metalowe i części kadłuba rdzewieją, tracąc swoją wytrzymałość. Nie bez znaczenia jest również fakt, po jakich wodach pływa dany statek. Jeśli są to wody słone, wtedy maszyna szybciej ulega zniszczeniu z oczywistego powodu, większego stężenia soli w wodzie, która potrafi dotrzeć praktycznie wszędzie i zniszczyć wiele elementów. Nie tylko tych, które mają styczność z wodą, ale również tych na powierzchni, poddanych działaniu wilgotnego powietrza zawierającego również sól. Z wiatrem może ona dostać się praktycznie wszędzie, z czasem powodując korozję. Sól i woda, nalot powstały z glonów, porostów i przyklejonych muszli na kadłubie, a także wszelkie przeszkody w postaci kry i innych obiektów, mogące uszkodzić kadłub, jak również naturalne zużycie materiału zmuszają do regularnego sprowadzenia statku na ląd i przeprowadzenia remontów w doku.

Rodzaje remontu statków

W zależności od potrzeby i rodzaju usterek oraz wykonywanych prac statek może zostać wyciągnięty z wody do specjalnego suchego doku lub pozostać w wodzie, a prace wykonane zostaną za pomocą ship service. Wszelkie malowanie, uszkodzenia kadłuba i oczyszczanie go z zanieczyszczeń muszą być przeprowadzone w suchym doku, gdyż jest to część stale zanurzona w wodzie, natomiast prace hydrauliczne, spawalnicze czy wszelkie wymiany elementów prowadzone w części niezanurzonej, mogą być przeprowadzane w doku mokrym. Zwykle raz na cztery lata statek zostaje poddany remontowi klasowemu, który ma na celu przeprowadzenie prac służących odnowieniu klasy statku, jak również przeglądowi wyposażenia, remontu i wymiany urządzeń i elementów. Wymaga to dokowania, czyli wynurzenia statku i jest to spore przedsięwzięcie wymagające ogromnej precyzji. Oprócz remontu klasowego mamy jeszcze:

• Remont bieżący.
• Remont dokowo-konserwacyjny, w trakcie którego prowadzone są drobne prace wymagające dokowania statku.
• Remont międzyrejsowy wykonywany podczas rejsu, obejmujący naprawę i wymianę elementów urządzeń oraz kadłuba statku podczas jego postoju w porcie. Nie powodujący przerwy w jego eksploatacji.
• Remont ekspedycyjny trwający podczas rejsu polegający na konserwacji, naprawie, wykonywany przez ekipę stoczniową.
• Samoremont wykonywany przez załogę statku, służący do utrzymania prawidłowego stanu technicznego obiektu.
• Remont specjalny.
• Remont gwarancyjny przy wykonywaniu prac w ramach gwarancji danej przez wytwórcę lub sprzedawcę.
• Remont awaryjny w wypadku nagłej awarii statku mający na celu odzyskanie sprawności maszyny.
• Przebudowa statku zmieniająca parametry statku i jego konstrukcję w celu zmiany ich funkcji.

Remonty dokowe po wynurzeniu statku zaczynają się od ogólnego przeglądu zewnętrznego. Statek postawiony na tzw. kiblodokach jest już w pełni dostępny dla ekipy serwisowej. Prace konserwacyjne zaczynają się od dokładnego umycia podwodnej części kadłuba. Wykonuje się to przy użyciu specjalnej dyszy wypuszczającej strumień wody z mocą 300 barów. W ten sposób zostają usunięte wszelkie zanieczyszczenia takie jak glony czy muszle, które po nagromadzeniu na powierzchni kadłuba, zwiększają jego opór, a tym samym statek traci prędkość, zużywając przy tym więcej paliwa. Jeśli statek wymaga malowania kadłuba, wtedy najpierw powierzchnia zostaje wypiaskowana, następnie pokryta środkiem antykorozyjnym i antyporostowym, a na końcu farbą właściwą. W przypadku remontów klasowych przeglądowi zostają poddane również wszystkie urządzenia znajdujące się na statku: silniki, instalacje elektryczne, pożarowe oraz sprzęt nawigacyjny. Pracuje nad tym kilku inspektorów jednocześnie, oceniając stan i konieczność napraw.

• Prace hydrauliczne, mające na celu sprawdzenie i naprawę wszelkich podnośników, pomostów, wind oraz rur i ich szczelności. Wymiany uszczelek, smarowanie zawiasów, regulacja automatyki.
• Prace spawalnicze zapewniające trwałe, solidne spawy, gwarantujące szczelność konstrukcji całego statku.
• Prace elektryczne wykonywane przy instalacji elektrycznej zapewniającej oświetlenie pomieszczeń oraz działanie systemów nawigacyjnych.
• Prace mechaniczne dokonywane przy silnikach.

Remonty statku bywają bardzo kosztowne i oscylują w granicach od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Trwają zwykle od kilku dni do kilku tygodni. W zależności od rodzaju napraw mogą być prowadzone w doku suchym lub mokrym. Remonty dokowe muszą być wykonywane z należytą starannością i dokładnością, gdyż od tego właśnie zależy bezpieczeństwo załogi i pasażerów.